Om fraude bij het aanvragen van identiteitsbewijzen tegen te gaan, willen verschillende gemeenten gezichtsscanners gaan gebruiken. Iemand die een nieuw paspoort of rijbewijs aanvraagt moet voor zo’n scanner gaan staan waarmee wordt gecontroleerd of het wel dezelfde persoon is als op de pasfoto van het oude identiteitsbewijs staat.
Het is nog de vraag of de plannen niet in strijd zijn met de privacywetgeving. Een gezichtsscan valt onder de bijzondere persoonsgegevens en daar moeten organisaties zeer zorgvuldig mee omgaan.
Nu zijn de scanners vooral te vinden op luchthavens, waar ze worden gebruikt om binnenkomende passagiers te controleren. Maar in onder meer Almere en Utrechtse Heuvelrug leven plannen om ze ook te gebruiken bij het aanvragen van een paspoort of rijbewijs. En meer gemeenten spelen met het idee. Toenemende identiteitsfraude is de reden ervoor.
In de praktijk zal een documentscanner eerst de echtheid van het oude document checken. Daarna wordt met een gezichtsscanner gecontroleerd of degene voor de balie wel is waar hij of zij zich voor uitgeeft.
Nog keuzes maken
Volgens een woordvoerder van de gemeente Utrechtse Heuvelrug moeten er procesmatig nog keuzes gemaakt worden. Het is nog niet duidelijk wanneer de gemeente het systeem daadwerkelijk invoert. Eerst zal er getest moeten worden. Onduidelijk is of er biometrisch materiaal opgeslagen blijft.
Er zijn meer gemeenten waar het idee leeft om het in te voeren, laat de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) doorschemeren. Die organisatie vertegenwoordigt mensen die zich bezighouden met het beheer van persoonsinformatie. Volgens de NVVB bestaat er nog geen wettelijke grondslag voor het gebruik van de gezichtsscanners.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken wijst op de eigen verantwoordelijkheid van gemeenten. En zegt dat als gemeenten gezichtsscanners willen inzetten “dat op eigen initiatief en onder eigen verantwoordelijkheid is. Om te toetsen of de inzet voldoet aan de privacywetgeving, zouden deze gemeenten een risicoanalyse moeten doen”, zo laat een woordvoerder weten.