Mark Rutte is nog altijd positief over zijn kansen om secretaris-generaal van de NAVO te worden. “Ik ben zeker optimistisch, maar het is nog niet rond”, zegt hij in gesprek met Nieuwsuur.
Roemenië, Slowakije en Hongarije moeten nog akkoord gaan met Rutte als nieuwe NAVO-baas. Maar de Hongaarse premier Orbán herhaalde vandaag dat hij niet overtuigd is van de Nederlander.
Toch is Rutte vooralsnog niet van plan de telefoon te pakken: “Het is niet zo dat ik zelf met mensen ga bellen en zeg: steun mij.”
Eerder ging Rutte wel naar Turkije om te lobbyen bij president Erdogan. Met succes: de Turken zijn inmiddels om. Op dit moment is zo’n bezoek aan Hongarije niet aan de orde. “Dat soort processtappen, naar iemand toe vliegen, moeten dan passen in een bredere aanpak van de vraag: gaan die landen vervolgens steun geven? Maar dat is niet op voorhand te zeggen.”
Amerika is een van de landen die graag willen dat Rutte de nieuwe secretaris-generaal wordt. Het land zou druk op hem uitoefenen om te lobbyen bij Orbán, zo hoort Nieuwsuur van bronnen. “Dat heb ik zo niet gehoord”, reageert Rutte. “Maar ik sluit ook niet uit dat er nog eens een gesprek komt.”
Hongarije ziet liever de Roemeense president Klaus Iohannis secretaris-generaal worden. Het land is geen fan van Rutte omdat hij in het verleden kritisch was op Hongarije.
Morgen begint in Praag een informele, tweedaagse NAVO-top. Het is de bedoeling dat bij de top in juli in Washington bekend is wie de nieuwe secretaris-generaal wordt.
Nieuwsuur sprak Rutte na afloop van het verantwoordingsdebat over het jaar 2023. Het is waarschijnlijk zijn laatste Tweede Kamer-debat als (demissionair) premier, een functie die hij al sinds 2010 vervult. “Ik ben er wel een beetje weemoedig over. Over een paar weken trek je dat Torentje achter je dicht en fiets je weg. Dat vind ik ook wel weer gek. Maar ik zit niet te huilen ofzo.”
‘Schoof kan boven partijen staan’
Dick Schoof volgt Rutte hoogstwaarschijnlijk op. De topambtenaar van het ministerie van Justitie en Veiligheid is gisteren gepresenteerd als kandidaat-premier. Rutte is vol lof over Schoof, met wie hij veel samenwerkte. “Hij kan goed besluiten nemen, is stevig, kan adviseren, maar ook dwingend zijn”.
Als Rutte wordt gevraagd naar het verschil tussen Schoof en hemzelf, zegt hij: “Ik ben redelijk intelligent, maar hij is veel slimmer.”
Rutte denkt dat Schoof een unieke positie krijgt. Hij hoeft zich niet te verstaan tot zijn eigen partij. “Het kan een voordeel zijn dat hij daardoor iets meer boven de partijen kan staan dan ik. Ik had natuurlijk een enorm VVD-stempel. Hij is helemaal onafhankelijk, dat geeft ook mogelijkheden.”