VVD en ChristenUnie staan lijnrecht tegenover elkaar in het overleg over nieuwe asielmaatregelen. Volgens betrokkenen is premier en VVD-leider Mark Rutte op ramkoers en stuurt hij na maanden van migratie-overleg aan op de val van het kabinet. Naar nu blijkt heeft hij deze week de boel op scherp gezet door een maatregel in te brengen waar de ChristenUnie niet mee kan leven.

Die maatregel, waarmee het aantal nareizigers moet worden beperkt, is een splijtzwam. Wat de VVD betreft komt er een onderscheid tussen vluchtelingen die persoonlijk worden bedreigd en mensen die op de vlucht zijn voor een oorlog. Voor familie van vluchtelingen uit de laatste categorie moet het moeilijker worden om ook naar Nederland te komen.

De VVD wil volgens bronnen een maandelijks quotum van 200 nareizigers uit die categorie en een wachttijd van twee jaar voordat ze naar Nederland mogen komen. Voor de ChristenUnie is dit onbespreekbaar; die partij wil geen nieuwe beperkingen voor gezinshereniging. Ook D66 is er geen voorstander van.

Bronnen zeggen tegen de NOS dat Rutte een paar dagen geleden zelf met de nieuwe maatregel op de proppen kwam, terwijl hij wist dat die onbespreekbaar is voor ChristenUnie en D66. Naar eigen zeggen hebben de twee partijen op andere vlakken al water bij de wijn gedaan en lag er al een pakket maatregelen “dat zo goed als rond is”.

“Hij lijkt een manier te zoeken om het kabinet te laten vallen”, zegt een betrokkene over de opstelling van Rutte. “Het is roekeloos”, zegt een andere bron binnen de coalitie. Maar er klinken ook geluiden binnen de coalitie dat de harde opstelling van de VVD-leider een onderhandelingstactiek is.

Gisteravond was er kabinetsberaad over nieuwe asielmaatregelen en vanavond gaat dat weer verder. Morgen is er een ministerraad en premier Rutte overweegt volgens bronnen om daar hoofdelijk over de nieuwe maatregelen te stemmen. Een hoofdelijke stemming in de ministerraad is zeer ongebruikelijk, doorgaans komt het kabinet tot een compromis.

Het voorstel van Rutte zou het in een dergelijke stemming halen met steun van het CDA, maar waarschijnlijk willen D66 en ChristenUnie het daar niet op laten aankomen. Dat zou dus het einde van het kabinet betekenen.