“Als je vader of moeder bent, pak het af, gooi het weg en zorg dat je kinderen het niet gebruiken.” Dat is de reactie van staatssecretaris Karremans (VVD) van Jeugd, Preventie en Sport op het nieuws dat het afgelopen jaar zeker veertien kinderen in het ziekenhuis terecht zijn gekomen als gevolg van vapen.
Een 15-jarig meisje en een 17-jarige jongen moesten worden opgenomen op de intensive care. Andere kinderen hadden last van een klaplong, longbloeding of afname van de longfunctie.
Karremans is daar erg van geschrokken. “Als dit geen wake-up call is dan weet ik het ook niet meer. Het is al langer bekend dat vapen heel schadelijk is en helemaal geen gezonde variant van roken, zoals helaas nog steeds veel mensen denken. Het is wel waanzinnig schadelijk en dat zie je .”
Volgens Karremans vapet op de 5 kinderen tussen de 12 en 18 jaar. Dat zijn bijna altijd vapes met een smaakje. Daar komt bij dat 70 procent van de kinderen die vapen ook rookt. Wie denkt dat vapen minder schadelijk is dan roken heeft het mis.
“Het zijn illegale producten”, zegt Karremans. “Het komt vaak uit China. We weten voor de helft van de tijd niet wat het doet en wat er in zit. Er zit veel troep in. Die gezondheidseffecten zijn immens. Geen ouder wil dit voor zijn of haar kind.”
Op heterdaad betrapt
Vapes met een smaakje zijn al sinds 2020 verboden. Toch worden ze nog op veel plaatsen aangeboden. Het probleem is dat de toezichthouder NVWA veel te weinig mensen heeft, zegt Karremans, en dat verkopers op heterdaad betrapt moeten worden als een inspecteur wil ingrijpen.
Het kabinet werkt daaraan. Er zijn al honderden miljoenen extra vrijgemaakt om volgend jaar meer inspecteurs in te zetten. Het kabinet werkt ook aan wetgeving om verkopers makkelijker te kunnen aanpakken.
Een totaalverbod op vapen, dus ook op vapes zonder toegevoegde smaakjes, kan Nederland niet alleen invoeren. Dat moet Europees worden geregeld, zegt Karremans. En het kabinet zet zich daarvoor in.
Strenger optreden
Voorlopig is het daarom aan de overheid, ouders, het onderwijs en sportverenigingen om kinderen van het vapen af te houden. Karremans richt zich vooral op ouders. “We moeten het met z’n allen doen. Wij gaan meer handhaven, maar ik heb ook ouders nodig om strenger op te treden tegen hun kinderen.”
Hij denkt dat kinderen het begrijpen als ouders er met hen over praten. “Geen kind wil in het ziekenhuis belanden met een klaplong of bloedlong.”
