De Koninklijke Marechaussee is niet zorgvuldig genoeg te werk gegaan bij het ontslag van een onderofficier begin vorig jaar. De 49-jarige man werd na een dienstverband van 22 jaar op straat gezet omdat hij tegen de regels in privé geld had verdiend aan de verkoop van handboeien. Kort na zijn ontslag pleegde hij zelfmoord.

Een onafhankelijke onderzoekscommissie heeft nu geconcludeerd dat bij het ontslag weliswaar de juiste procedures zijn gevolgd, maar dat bij het uiteindelijke besluit tot ontslag fouten zijn gemaakt. “Het ontbreekt in het besluit aan de nodige zorgvuldigheid, evenredigheid en vereiste motivering, waardoor de ontslaggronden het ontslag niet kunnen dragen”, schrijft demissionair minister Ollongren (Defensie) aan de Tweede Kamer.

De zelfmoord van Lennart Bantema deed vorig jaar veel stof opwaaien. Zijn echtgenote schreef een brief aan de minister: “Hij werd aan de kant gezet als een stuk vuil en de organisatie heeft geen moment naar hem omgekeken”, stond erin. Ze wil eerherstel omdat haar man met de beste intenties zou hebben gehandeld en zelfs bereid was het geld dat hij met de handel verdiend had aan een goed doel te schenken.

Ingetrokken

Volgens Ollongren vindt de onderzoekscommissie dat Bantema ook “een aantal zaken aan te rekenen” valt. Toch trok ze een half jaar geleden het oneervol ontslag in, omdat de weduwe er financieel hard door werd geraakt. “Dat is onredelijk en ongewenst”, oordeelde ze toen. De minister bracht ook een bezoek aan haar.

De commissie weerspreekt de klacht dat Bantema aan zijn lot is overgelaten. Zijn direct leidinggevenden verdienen waardering “voor de zorg en aandacht die zij aan de onderofficier hebben gegeven tijdens zijn schorsing en na zijn ontslag.” Tegelijkertijd zijn de mensen die melding hebben gedaan volgens de commissie door Defensie “weinig gesteund.”

Bij het onderzoek is niet gekeken of de zelfmoord een direct gevolg is geweest van het ontslag, het ging om de rol van Defensie als werkgever. De commissie adviseert om ontslagprocedures transparanter te maken en meer reflectiemomenten in te bouwen. Ook zou het goed zijn als de werkgever de beschikking krijgt over een extra maatregel, tussen een officiële waarschuwing (ambtsbericht) en ontslag in.