NSC-leider Pieter Omtzigt is vanochtend aangeschoven bij een bijeenkomst van informateur Plasterk. Daar werd het eindverslag gepresenteerd over de poging van de afgelopen weken om met vier partijen een regering te vormen.

Vorige week brak zijn partij de informatieronde met PVV, VVD en BBB af, omdat Omtzigt een meerderheidskabinet met deze partijen niet meer zag zitten. Omtzigt gaf aan niet verder te kunnen omdat belangrijke financiële stukken niet op tijd door informateur Plasterk aan de formerende partijen waren doorgegeven.

Dat NSC uit deze formatieronde zou stappen wist de pers eerder dan Omtzigts gespreksgenoten, die uiteindelijk via een appje werden geïnformeerd. De partijleider erkende vanochtend dat dat “niet op de meest chique manier” was gegaan.

Al 20 jaar in de Kamer

Omtzigt benadrukte dat NSC een jonge partij is en dat je “als jonge partij nog veel te leren hebt”. Hij denkt niet dat hij het “een tweede keer zo zou doen”. Een volgende keer zou hij eerst de betrokkenen bellen en het daarna pas naar buiten brengen.

Op de constatering van een van de verzamelde journalisten dat zijn partij weliswaar jong is, maar hijzelf toch al twintig jaar in de Tweede Kamer zit, zei Omtzigt dat het geen eenvoudige klus is om een partij op te richten. Zo benadrukte hij dat voor twintig nieuwe zetels zo’n zestig medewerkers nodig zijn en die nog niet allemaal gevonden zijn.

De andere partijen vroegen Omtzigt vorige week herhaaldelijk om uitleg en verzochten hem alsnog bij de gesprekken aan te sluiten. Omtzigt zei vorige week dat de gesprekken voor deze ronde echt waren afgerond, en reisde af naar zijn woonplaats om tot rust te komen, aldus een NSC-woordvoerder.

Aanvullingen of correcties

Met zijn komst waren partijen dus voor het eerst weer met zijn vieren bijeen voor het eindverslag dat Plasterk later op de dag presenteert. Ze kunnen nu nog hun gewenste aanvullingen dan wel correcties kenbaar maken.

Plasterk zei vorige week dat Omtzigt respect voor het “instituut informateur” ontbeert. “Dat zijn zijn woorden”, zei Omtzigt vandaag.

Op de vraag of het laat ter inzage krijgen van de financiële stukken de enige reden voor het afbreken was, zei Omtzigt dat het “de druppel” was geweest. De laatste weken van de formatieronde waren de spanningen al behoorlijk opgelopen tussen partijen door harde berichten op X over en weer en het “lekken van vertrouwelijke informatie”, aldus Omtzigt.

Spanning met rechtsstaat

Al vanaf het begin van de gesprekken tussen de vier partijen gaf Omtzigt aan dat zijn partij problemen heeft met de gespannen verhoudingen van het programma van de PVV en de rechtsstaat. Het is nog onduidelijk wat partijen hierover nu precies hadden afgesproken of welke verklaring ze daar over wilden opstellen.

Wel duidelijk is dat in de fractie van de NSC een deel van de Kamerleden samenwerking met de PVV een groot bezwaar vindt.

Later vanmiddag komt Plasterk met zijn verslag, woensdag debatteert de Tweede Kamer erover.