Een noodwet, andere stikstofregels, lagere snelheden op de grote weg, sluiting van luchthavens: uit brieven die BBB-minister Wiersma van Landbouw gisteren naar de Tweede Kamer heeft gestuurd komt naar voren dat ze niets uitsluit om uit de stikstofimpasse te geraken.
Keuzes maakt ze nog niet, maar ze verkent ingrijpende scenario’s. Dat de stikstofuitstoot omlaag moet staat ook voor haar vast, maar boeren mogen daar wat haar betreft niet alleen voor opdraaien. Alle sectoren moeten een bijdrage leveren, schrijft Wiersma aan de Kamer.
BBB’ers hebben dat al vaker gezegd, maar de tijd dringt steeds meer. Door de laatste uitspraak van de Raad van State is het moeilijker geworden vergunningen te verlenen aan bedrijven en activiteiten die meer stikstofuitstoot veroorzaken.
Andere ondergrens
Een van de punten waar Wiersma haar hoop op vestigt is een nieuwe ondergrens vaststellen, waardoor activiteiten en bedrijven met een beperkte uitstoot geen vergunning meer nodig hebben. Of dit juridisch kan is nog niet duidelijk. Wiersma is daarmee bezig, zegt ze, en ze heeft hoopgevende signalen.
Sommige wetenschappers wijzen er al langer op dat het oneerlijk is bedrijven met een kleine uitstoot veel regels op te leggen. Nu ligt de uitstootgrens voor een vergunning al heel lang op 0,005 mol stikstof per hectare per jaar, wat betekent dat bijna alle bedrijven een vergunning moeten aanvragen. Het kabinet wil dit verhogen naar 1 mol en zou daarbij steun krijgen van sommige wetenschappers.
Maar als je de grens voor kleine bedrijven of activiteiten oprekt kun je tegen een ander probleem aanlopen: samen kunnen alle kleine beetjes die dan vergunningsvrij uitgestoten mogen worden toch een belasting voor de natuur vormen. Milieugroepen en andere wetenschappers wijzen daar al langer op.
Het verschuiven van een ondergrens voor vergunningen krijgt overigens in de Kamerbrieven niet veel aandacht. Maar nadat ze waren verstuurd liet Wiersma in een door haar partij verspreide video weten dat ze inmiddels wetenschappelijk bevestigd heeft gekregen dat 1 mol een goede ondergrens kan zijn. Daar wordt juridisch nog wel naar gekeken. Ze gaat het binnenkort voorleggen aan de Raad van State.
Het ministerie van Landbouw laat op vragen van de NOS weten dat het plan is om daarna in een proefproces te onderzoeken of de nieuwe manier van vergunningen verlenen mogelijk is. Als het allemaal zou lukken zou dat een doorbraak zijn in het stikstofbeleid.
Een door het kabinet aangestelde stikstofcommissie waar meerdere bewindspersonen in zitten buigt zich sinds begin dit jaar over mogelijke oplossingen en keuzes rondom de stikstofproblemen.