De voordracht van Wopke Hoekstra als opvolger van Frans Timmermans als Eurocommissaris doet bij milieuorganisaties de wenkbrauwen fronsen.

Omdat Timmermans de portefeuille klimaat had, is het vrijwel zeker dat dat ook Hoekstra’s portefeuille wordt als zijn voordracht wordt goedgekeurd in Europa. Milieuorganisaties vrezen vooral dat hij te weinig kennis heeft over deze portefeuille.

Directeur van Greenpeace Nederland Andy Palmen zegt “witheet” te zijn over de voordracht. “Hoekstra is een oud-Shell-medewerker en heeft als minister miljarden euro’s steun gegeven aan KLM in de coronacrisis”, zegt hij. “En hij heeft als CDA-leider de stikstofcrisis doen ontploffen.”

Met dat laatste verwijt doelt Palmen op de draai die het CDA vorige zomer maakte. Hoewel het kabinetsdoel was om in 2030 de stikstofuitstoot met 50 procent te hebben verminderd, verraste Hoekstra met name coalitiepartij D66 toen hij vorig jaar augustus zei dat dat doel niet heilig is.

Twijfel over kennis

Andere klimaatorganisaties twijfelen vooral aan de kennis die Hoekstra heeft op milieugebied. Voorzitter Dion Huidekooper van De Jonge Klimaatbeweging wil Hoekstra een kans geven, maar zegt ook dat er logischere kandidaten zijn “die aantoonbaar meer ervaring hebben”. Urgenda-directeur Marjan Minnesma zegt “de hart en ziel voor het klimaat” bij Hoekstra te missen.

Hoekstra zelf zei vandaag in een korte reactie dat hij zich als minister van zowel Financiën als Buitenlandse Zaken met klimaat heeft beziggehouden. “Het is een van de grote thema’s van deze tijd.”

Hoekstra wordt – als zijn voordracht wordt geaccepteerd – een jaar Eurocommissaris, de resterende tijd die zijn voorganger Timmermans nog had. Milieuclubs vrezen dat dat te weinig tijd voor hem is om zich in te lezen. Greenpeace-directeur Palmen: “Elk jaar dat we langer wachten met de bestrijding van de klimaatcrisis heeft grote gevolgen.”

Ook Urgenda-directeur Minnesma denkt dat Hoekstra veel meer tijd nodig heeft om zich in te lezen. “Je hebt iemand nodig die goed in het onderwerp zit. Hieraan zie je dat we het als Nederland niet echt belangrijk vinden.”

Timmermans werd ook wel “klimaatpaus” genoemd in de Europese wandelgangen. Hij was medeverantwoordelijk voor de Green Deal, het ambitieuze plan van de Europese Unie om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Ook zou hij in Dubai eind dit jaar Europa vertegenwoordigen op de belangrijke klimaatconferentie COP28. Die rol wordt nu dus mogelijk ingevuld door Hoekstra.

De directeur van Natuur & Milieu, Marjolein Demmers, vreest dat Hoekstra’s kennis niet toereikend is voor zo’n top. Er zal onder meer worden gesproken over het zogenoemde loss and damage ,waarbij armere landen vaak de gevolgen van klimaatverandering op hun bordje krijgen, terwijl de rijke landen hiervoor voor een groot deel verantwoordelijk zijn.

Timmermans zei dat dit een belangrijk onderwerp is en dat het belangrijk is “dat kwetsbare landen worden geholpen om te reageren op de schade die de klimaatcrisis al heeft veroorzaakt”. Demmers: “Dat onderwerp ligt heel gevoelig. Timmermans heeft daar goed voorwerk voor gedaan, maar dat moet nog worden afgerond.”