Het kabinet heeft vandaag ingestemd met het klimaatpakket van minister Jetten, dat als “ambitieus en rechtvaardig”, wordt omschreven. Politici van de regeringspartijen onderschrijven dat, blijkt uit eerste reacties, maar buiten de coalitie is niet iedereen erover te spreken.

Voor het plan van Jetten is ruim 28 miljard uitgetrokken. Hiermee moet een extra reductie van 22 megaton aan CO2-uitstoot in 2030 gehaald worden, dat wil zeggen dat er dan minstens 55 procent minder broeikasgassen uitgestoten kunnen worden dan in 1990. De coalitiepartijen hopen zelfs dat 60 procent gehaald wordt.

Kamerlid Raoul Boucke van D66, partijgenoot van Jetten, klinkt uiterst tevreden: “Met dit pakket komen we onze belofte na om Nederland klimaatkoploper te maken. Vandaag vieren we dat succes, morgen bouwen we verder aan onze duurzame toekomst”, sluit hij een reeks berichten op Twitter af.

Ook Silvio Erkens van de VVD klinkt overwegend positief, maar noemt de uitvoerbaarheid en betaalbaarheid “cruciaal”: “In de uitwerking en uitvoering van deze klimaatmaatregelen zal ik als Kamerlid blijven waken op de kosten voor huishoudens en ondernemers”, zegt Erkens.

Henri Bontenbal (CDA) noemt het “mooi” dat er “weer een aantal goede stappen” gezet kunnen worden “in het verduurzamen van ons mooie land”. Ook laat hij niet na om erop te wijzen dat hijzelf ideeën leverde voor de plannen: “Daarvoor ben ik de politiek ingegaan.”

‘Excessief en onbetaalbaar’

Ook bij de ChristenUnie heerst tevredenheid over het eigen werk: “Sinds de ChristenUnie in het kabinet zit is het roer omgegaan: als land nemen we zorg voor de schepping eindelijk écht serieus”, zegt ChristenUnie-leider Mirjam Bikker.

Maar vanuit de oppositie klinkt dus wel kritiek: “Dit pakket overtuigt niet”, zegt Groen-Links Kamerlid Suzanne Kröger op Twitter. “Het mist de bezieling die het klimaatbeleid zo keihard nodig heeft. De grote stappen richting een schone en gezonde samenleving. Schone lucht, een oplossing voor de stikstofcrisis én de klimaataanpak gaan hand in hand, als je durft te kiezen.”

PVV-leider Wilders heeft het op Twitter over “excessieve en onbetaalbare stikstof- en klimaatmaatregelen”.

Nog meer doen

Milieuorganisatie Greenpeace is gematigd enthousiast over de plannen. “Iedere stap die gezet wordt om onze uitstoot omlaag te brengen is meegenomen. Daarom zijn we blij dat de regering deze maatregelen neemt”, zegt Faiza Oulahsen, hoofd klimaat en energie bij Greenpeace.

“Toch willen we er wel op wijzen dat er nog een forse versnelling nodig is. Nederland zal nog meer moeten doen om haar steentje bij te dragen aan het begrenzen van de opwarming tot 1,5 graad”, zegt Oulahsen.

Kritiek autobranche

Uit de autobranche klinkt kritiek over het plan om de aanschafbelasting (bpm) op nieuwe auto’s duurder te maken. Dat staat een subsidie op de aanschaf van tweedehands elektrische auto’s tegenover.

“Dit wordt gepresenteerd als een klimaatmaatregel, maar de sector vreest dat het er vooral toe zal leiden dat consumenten minder snel een nieuwe auto kopen. Met juist negatieve consequenties voor de verduurzaming van het wagenpark”, zegt brancheorganisatie Bovag.

“Bovendien zorgt het ervoor dat het Rijk in de toekomst extra afhankelijk wordt van een omstreden belasting die we juist nu goed kunnen afschaffen. Immers, de bpm wordt geheven op basis van CO2-uitstoot en die is bij elektrische auto’s nul.”

Het bedrijfsleven zegt dat plannen “gebalanceerd” overkomen, maar er is wel huiverigheid over de verhoging van de energiebelasting op gas. Dat zeggen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland in een gezamenlijke reactie.

“Het kabinet denkt met de voorgenomen belastingverhoging op gas extra klimaatwinst te behalen. Een prijsprikkel als deze werkt echter uitsluitend als ondernemers een alternatief hebben en dat hebben velen niet. Dan is dit dus niets meer dan een gewone lastenverzwaring”, stelt MKB-Nederland-voorzitter Jacco Vonhof.

Energiebelasting op gas

VNO-NCW-baas Ingrid Thijssen zegt dat er “vele jaren” nodig zijn om een vergunning te krijgen of op het elektriciteitsnet terecht te kunnen.

“Hogere lasten via de energiebelasting op gas terwijl ondernemers nog niet van het gas af kunnen, hebben slechts tot gevolg dat zij die kosten door moeten zetten in de prijzen voor consumenten of hun productie en daarmee de CO2-uitstoot verplaatsen naar het buitenland.”

De organisaties zeggen de plannen nog verder te bestuderen en te bespreken met de achterban.