Het demissionaire kabinet wil voorkomen dat de situatie in Israël en Gaza “regionaal escaleert” en bepleit humanitaire toegang tot Gaza. Premier Rutte, die niet bij de ministerraad was vanwege een bezoek aan Oekraïne, sprak vandaag onder anderen met koning Abdullah van Jordanië. Rutte noemde het op X “van groot belang dat onschuldige inwoners van Gaza toegang kunnen krijgen tot voedsel, water en medische zorg”.

Hij benadrukte dat Israël het volste recht heeft zich te verdedigen en op te treden tegen “de verschrikkelijke terreur van Hamas, waarbij zelfverdediging samengaat met proportionaliteit en humanitair oorlogsrecht”.

Vicepremier Van Gennip, die vandaag de vergadering van het kabinet voorzat, noemde de situatie in Israël en Gaza zorgwekkend. Op haar persconferentie gebruikte zij soortgelijke woorden als Rutte over zelfverdediging en proportionaliteit en voegde eraan toe: “Wat je te allen tijde wilt voortkomen, zijn burgerslachtoffers. Elk burgerslachtoffer is er een te veel.”

Of Israël zich houdt aan de regels van het oorlogsrecht, kun je volgens het kabinet “nu niet vanuit een stoel hier beoordelen”. Van Gennip: “Of dat uiteindelijk het geval is, is aan een onafhankelijk onderzoek.”

Demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken had het na de vergadering van het kabinet over het belang van een “humanitaire corridor” naar Gaza. Ze heeft daar Israël op aangesproken en ze heeft ook Egypte gevraagd ruimte te maken om goederen naar Gaza te brengen.

Ook zij benadrukte dat Israël na de terroristische aanslagen van Hamas het recht op zelfverdediging heeft, en dat dat recht staat of valt met “internationaalrechtelijk goed optreden”.

Ook demissionair minister en VVD-lijsttrekker Yesilgöz zei niet te kunnen beoordelen of de oproep van Israël om mensen in Gaza aan te sporen van het noorden naar het zuiden te gaan proportioneel is, “zeker niet vanuit hier en in mijn rol.” “Hoe dat precies moet en hoe zij dat inrichten, is uiteindelijk aan hen.”

Verenigde Naties

Demissionair minister en D66-lijsttrekker Jetten vindt dat onvoorwaardelijke steun voor Israël er goed mee kan samengaan dat “2 miljoen mensen die geen kant op kunnen de komende tijd kunnen rekenen op humanitaire hulp vanuit de internationale gemeenschap”.

Hij reageerde ook op de oproep van Israël aan inwoners in Gaza om zich binnen 24 uur van het noorden naar het zuiden te reizen. Het lijkt hem “eigenlijk onmogelijk” dat 1 miljoen mensen zich in zo’n korte tijd binnen Gaza moeten verplaatsen. De D66-lijsttrekker vindt dat je ook moet luisteren naar de waarschuwingen van de Verenigde Naties.

Spoedoverleg in EU

Buitenlandwoordvoerder Piri van GroenLinks-PvdA maakt zich grote zorgen over de “catastrofale situatie in Gaza”. Zij gaat verder in haar reactie dan leden van regeringspartijen. Volgens haar moeten de EU en Nederland Israël oproepen “te stoppen met collectief straffen van inwoners van Gaza, omdat dit indruist tegen het humanitair oorlogsrecht”. Volgens GroenLinks-PvdA moet het kabinet aandringen op spoedoverleg binnen de EU.

SP-leider Marijnissen vindt dat Hamas keihard moet worden aangepakt voor diens “afschuwelijke terreur”. Maar ze zei ook dat “het bombarderen van een weerloze bevolking niet de oplossing is”. Volgens haar moet de geweldsspiraal worden doorbroken en moet “het vermoorden van onschuldige burgers, Israëlisch en Palestijns, stoppen”.