De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB willen niet dat het geld dat het kabinet heeft gereserveerd voor kernenergie wordt gebruikt voor het stikstofprobleem, als dat vertraging voor nieuwe kerncentrales oplevert. Dat bleek in een Kamerdebat over kernenergie.
Uiteindelijk blijven de vier partijen bij hun afspraak om alle procedures in gang te zetten om vier nieuwe kerncentrales te bouwen, te beginnen met twee. Daarvoor mag er niets afgehaald worden van de 14 miljard euro die daarvoor gereserveerd is in het Klimaatfonds.
‘Nucleaire coup’ van Bontenbal
Tijdens het debat werd er uitgebreid gediscussieerd over een voorstel dat CDA, ChristenUnie en GL-PvdA deden in de Eerste Kamer. Zij willen 5 miljard euro van die kernenergiereserve gebruiken om boeren te helpen om het stikstofprobleem op te lossen. De SGP noemde het idee de “nucleaire coup van Bontenbal”, dat is de partijleider van het CDA.
Die vindt dat de coalitie te weinig geld heeft gereserveerd voor boeren en het stikstofprobleem. Het stikstoffonds werd met goedkeuring van BBB afgeschaft. Maar er moet wel wat gebeuren, zegt hij.
Bontenbal wil daarom dat boeren geld kunnen krijgen uit het Klimaatfonds als zij naar minder vee en meer natuur omschakelen. Kerncentrales bouwen duurt nog heel lang, is zijn redenering, het Klimaatfonds kan later wel weer aangevuld worden.
Slecht teken
BBB in de Eerste Kamer steunt dat voorstel. Dat riep de vraag op of BBB daarmee wil zeggen dat kernenergie voor de partij niet meer zo belangrijk is. Dat sprak BBB-Kamerlid Vermeer tegen. “Ik wil hier toch even duidelijk maken: wij steunen het voorstel van de 5 miljard, op voorwaarde dat het niet ten koste van kernenergie zal gaan.”
Dit BBB-standpunt leidde tot verbaasde en spottende reacties bij andere Kamerleden, omdat dat volgens hen onmogelijk is. “Als je 5 miljard uit het klimaatfonds haalt dan gaat dat voor het grootste deel van kernenergie af”, zegt VVD-Kamerlid Erkens. “En je laat als land zien dat je het niet serieus neemt. Dat is een slecht teken naar leveranciers, de internationale bedrijven die ze moeten bouwen en andere partners.”
Buy now, pay later
Ook NSC-Kamerlid Postma is tegen, en begrijpt niets van het verhaal van BBB. “Waar moet die 5 miljard euro dan vandaan komen als het niet van kernenergie is?” Daarop kwam geen duidelijk antwoord. Postma vergeleek het voorstel met “buy now, pay later”, uitgesteld betalen bij het winkelen. Volgens de PVV kan het geld ook gevonden door het schrappen van klimaatmaatregelen en ontwikkelingshulp, als de kerncentrales maar zo snel mogelijk gebouwd worden.
Minister Hermans voor Klimaat en Groene Groei constateert dat het idee om 5 miljard euro uit haar Klimaatfonds te halen niet op voldoende steun kan rekenen. “We moeten niet gaan doen of die 14 miljard voor kerncentrales een raar bedrag is en zeggen ‘nou, daar halen we wel even wat van af’. Zo werkt het niet”, zei ze. “Ik word hier juist aangespoord om tempo te maken. Als dat geld wordt weggehaald kan dat niet.”
Gisteren maakte ze bekend dat een nieuwe kerncentrale in 2035 mogelijk niet gaat lukken. Dat komt deels door ingewikkelde procedures en deels door een gebrek aan basiskennis op het ministerie over kernenergie “na jaren weerstand”.
Wel heeft ze procedures in gang gezet voor het vinden van een locatie, waarschijnlijk Borssele, en bedrijven die willen meedoen aan de bouw. Ook is zij bezig met het oprichten van een ‘staatsbedrijf’ dat de voorbereiding, bouw en exploitatie gaat beheren.
