Er moet snel meer gebeuren aan armoedebestrijding. Dat is de boodschap van de oppositie aan kabinet en coalitie in het debat over de Voorjaarsnota, de jaarlijkse bijstelling van de Rijksbegroting.
De PvdA en GroenLinks willen dat het kabinet nog voor de zomer met “een stevig, sociaal pakket” komt tegen armoede. Zo niet, dan stemmen ze tegen de maatregelen uit de Voorjaarsnota. “Een fatsoenlijk inkomen voor iedereen zou de belangrijkste opdracht moeten zijn voor Kamer en kabinet”, zei PvdA-leider Attje Kuiken. “We gaan niet wachten tot augustus, het moment is nu”, zei Jesse Klaver van GroenLinks.
De twee linkse partijen gebruiken hierbij hun positie in de Eerste Kamer, waar de coalitie geen meerderheid heeft. Zonder steun van PvdA en GroenLinks kan het kabinet in de senaat eigenlijk alleen met steun van de BBB een meerderheid krijgen. En ook die partij vindt dat er snel meer nodig is voor de koopkracht.
Rijkste land ter wereld
PVV-Kamerlid Tony van Dijck stelde in het debat dat Nederland “onbetaalbaar” wordt voor veel mensen. Volgens de PVV moet de energiebelasting omlaag, de belasting op boodschappen ook en kan er flink bezuinigd worden op de asielopvang.
SP-leider Lilian Marijnissen haalde aan dat het Rode Kruis voedselhulp biedt aan 400.000 mensen. “In het – aldus de minister-president – rijkste land ter wereld.” En dat terwijl grote bedrijven “de hoogste winsten ooit” maken. “Wat gaat de minister daar aan doen?”, zei ze in de richting van minister Sigrid Kaag van Financiën, die later vandaag aan het woord komt.
En daarbij moet ook aandacht zijn voor de middenklasse, zeggen twee oppositiepartijen aan de rechterkant. “Je praat niet alleen over de laagste inkomens, maar ook over werkende armen”, zei JA21-leider Joost Eerdmans. “De middeninkomens”, haalde SGP’er Chris Stoffer aan. “Regelmatig verschijnen er berichten dat zij het niet meer redden.”
Prinsjesdag
Coalitiepartijen D66 en VVD erkennen dat er maatregelen nodig zijn voor de koopkracht, maar willen die niet per direct. “In de zomer krijgen we nieuwe ramingen”, zei VVD’er Eelco Heijnen. “Dan weten we hoe de lonen zich ontwikkelen en de inflatie. Dan kunnen we iets doen aan koopkracht.”
Ook Steven van Weyenberg (D66) verwees naar Prinsjesdag, na de zomer dus. “Die armoede moet omlaag”, erkende hij. “In augustus hebben we cijfers, en dan wil ik dat het kabinet met een pakket komt.”
Het kabinet heeft al aangekondigd te kijken naar nieuwe maatregelen voor volgend jaar tegen een al te grote koopkrachtdaling. Maar daarover wordt pas in augustus onderhandeld, tijdens de gesprekken over de komende begroting.
Geen gratis geld
In de Voorjaarsnota heeft het kabinet de eerste stappen gezet richting bezuinigen en daar complimenteerde de VVD Kaag mee. Heijnen: “De knop is om na jaren van uitgeven. Langzaam keert het besef terug dat gratis geld niet bestaat.” Het Kamerlid voorziet dat het kabinet nog 10 tot 20 miljard euro moet besparen.
Daarom moet het kabinet van Heijnen zoeken naar uitgaven waarop bezuinigd kan worden. “Niet omdat het boekhouders gelukkig houdt, maar omdat het mensen gelukkig houdt.” Het Kamerlid haalde de kritiek van de Raad van State aan, die naar aanleiding van de Voorjaarsnota stelde dat het kabinet te veel financiële risico’s doorschuift.
Waar de VVD de voorkeur geeft aan bezuinigingen boven hogere lasten voor bijvoorbeeld bedrijven, geldt dat niet voor D66. Van Weyenberg benadrukte dat “de lasten nog vol aan de beurt komen in het najaar”.
Het debat over de Voorjaarsnota duurt nog de hele dag en is te zien op NPO Politiek en Nieuws.