Voor het eerst in de parlementaire geschiedenis eist twee derde van de Tweede Kamer dat de koning belasting gaat betalen over zijn inkomen. In het parlement willen ruim honderd Kamerleden dat er iets verandert aan de zogenoemde ‘fiscale vrijstellingen’ van de leden van het Koninklijk Huis.
De tweederdemeerderheid in zowel de Tweede als de Eerste Kamer is belangrijk, omdat daarmee voor het eerst de kans bestaat dat de Grondwet wordt gewijzigd. Daarin is vastgelegd dat koning Willem-Alexander en een deel van zijn familie geen loon- en inkomstenbetaling hoeven te betalen. Een grondwetswijziging is een zeer lastige procedure en kan nog jaren duren.
In de Tweede Kamer vindt nu het jaarlijkse debat over de begroting van het Koninklijk Huis plaats. De PVV, sinds de verkiezingen van november de grootste partij, heeft gezegd een D66-plan te steunen. In dat plan van D66-Kamerlid Sneller staat dat de regering een wetsvoorstel moet voorbereiden om de vrijstelling van de inkomstenbelasting op te heffen.
Dezelfde regels
In de Tweede Kamer wordt al bijna tien jaar gediscussieerd over de belastingvrijstellingen van de Oranjes. Tot nu toe waren het alleen de linkse partijen, zoals PvdA, GroenLinks, SP en D66, die hier bij premier Rutte op aandrongen, omdat ze de uitzonderingspositie niet bij een modern koningshuis vinden passen. Voor de koning en zijn familie moeten dezelfde regels gelden die voor alle Nederlanders gelden, is hun argument.
Nieuwe partijen zoals NSC en BBB vinden dit ook en net als de grootste partij PVV hebben ze dat standpunt in hun verkiezingsprogramma gezet.
“Elke Nederlander moet bijdrage moet bijdrage aan de schatkist, dus ook de koning”, stelt NSC-Kamerlid Van Vroonhoven in het debat. De partij wil beginnen met het belasten van het inkomen. “Maar we vinden het ook goed om te beginnen met het belasten van de AA-auto’s, daar is geen grondwetswijziging voor nodig.”
Blauwe envelop
De tweederdemeerderheid tekende zich toen al af en kon voor premier Rutte vandaag geen verrassing zijn. Tot nu toe heeft hij de verzoeken om een blauwe envelop te sturen naar de koning afgewimpeld. Er was toch geen “constitutioneel toereikend draagvlak” voor, schreef Rutte een jaar geleden. Verder vond hij dat koning Willem-Alexander een “bijzondere rol” had in Nederland en dat het een “ontzettend hoop administratief gedoe” was om de wet aan te passen.
De VVD en christelijke partijen als het CDA, ChristenUnie en de SGP waren altijd tegen, omdat ze vonden dat de koning een andere positie en status heeft en niet aangeslagen hoefde te worden als een ‘gewone burger’.