Dilan Yesilgöz is de leider van een partij die sterk verdeeld is over deelname aan een nieuw kabinet. Op een VVD-ledenbijeenkomst in Utrecht was er enige steun voor haar standpunt om niet in een nieuw kabinet te gaan, maar er waren ook veel vragen over die keuze en behoorlijk wat aanwezigen vonden het ronduit onbegrijpelijk.

Zij noemden het “een bom” toen Yesilgöz afgelopen vrijdag, nog voordat ze met haar collega-fractievoorzitters aan tafel ging, de mededeling deed dat ze geen bewindslieden zal leveren voor het kabinet. Wel wil ze in een gedoogconstructie een “centrumrechts” kabinet mogelijk maken.

Verschillende leden betoogden dat de gewone VVD-kiezer die strategie niet begrijpt. Die wil vooral dat er een kabinet komt dat iets doet aan de hoge instroom van asielzoekers en aan de koopkracht van mensen en rekenen daarbij op de VVD.

“Niet alleen je handtekening zetten, maar ook met capabele bewindslieden op het bordes”, verwoordde een van de aanwezigen het. Partijen als de PVV en NSC hebben die niet, was een veel gehoorde redenering.

Veel mensen zeiden dat ze zich de afgelopen dagen “een boksbal” hebben gevoeld onder alle boze reacties uit het land en de opzeggingen.

De oproepen om niet te gedogen, maar volwaardig mee te doen in het kabinet, kregen veel applaus vanuit de zaal. “We zijn geen partij die tien zetels heeft verloren, maar we zijn de derde partij van het land. Ik en met mij velen snappen er niets van dat de VVD alleen wil gedogen, en niet wil regeren.”

Yesilgöz erkende dat “heel veel mensen verrast waren” door haar uitspraken van afgelopen vrijdag. Ze wil niet alleen de leden, maar ook de VVD-kiezers de komende tijd duidelijk maken waarom het de beste keus is om alleen vanuit de Kamer steun te geven aan een kabinet.

De kiezer heeft volgens haar vorige week woensdag duidelijk gemaakt “dat het anders moet”. De VVD verloor tien zetels en daarom ligt kabinetsdeelname niet voor de hand. “Maar dat betekent niet dat ik afhaak”, zei Yesilgöz. “Wij zijn de enige partij die tot nu toe gezegd heeft dat ze willen onderhandelen. Ik zie een enorme kans om wel een lagere instroom mogelijk te maken. We gaan vol voor het beleid, vanuit een nog sterkere positie in de Kamer.”

Dat de VVD goede, ervaren bewindslieden kan leveren, is voor haar ook geen reden om toch in het kabinet te stappen. “Als de winnaars van de verkiezingen het inhoudelijk eens kunnen worden, dan moeten zij bewindslieden leveren. Je kunt niet tot 22 november zeggen dat alles de schuld is van de VVD en een dag later dat het land in elkaar stort zonder VVD-ministers.”

De leden erkennen dat het uiteindelijk aan de fractie onder leiding van Yesilgöz is om de strategie te bepalen. Sommigen vinden het ook heel goed dat Yesilgöz niet met de PVV in een kabinet wil zitten. Zij vinden dat de partij van Wilders ongrondwettelijke en onrechtstatelijke voorstellen doet. Ze vertrouwen hem ook niet als hij zegt dat hij veel van zijn standpunten “in de ijskast zet.”

Een enkeling in Utrecht, zoals oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas, vindt dat de VVD ver weg moet blijven van de PVV en ook niet moet gaan gedogen. “Dan verbind je je aan een kabinet. Als je niet gedoogt, dan behoud je de vrijheid”, zei Weisglas.