De meeste partijen in de nieuwe Tweede Kamer hebben geen bezwaar tegen de aanstelling van Ronald Plasterk als verkenner. Alleen Denk en de Partij voor de Dieren spraken zich in het overleg van de fractievoorzitters uit tegen zijn benoeming.
Daarmee is er volgens Kamervoorzitter Bergkamp, die het overleg voorzat, “breed draagvlak” voor Plasterk. Hij heeft ook zelf aangegeven dat hij die rol graag wil vervullen. Bergkamp heeft er alle vertrouwen in dat hij zijn taak tot een goed einde zal brengen.
PvdA’er Plasterk gaat nu inventariseren welke mogelijkheden de partijen zien voor samenwerking in een nieuw kabinet. Zijn naam lekte gisteren al uit. Hij is de opvolger van PVV-senator Gom van Strien, die gisteren opstapte nadat bekend was geworden dat hij mogelijk betrokken is geweest bij fraude.
“Iemand van een andere partij, ik vond het een leuk idee”, zei PVV-leider Wilders over zijn keuze voor de oud-minister van Onderwijs en Binnenlandse Zaken. Plasterk is volgens hem een “creatieve geest die het goed zal doen”.
Rechts kabinet
De verschillende fractievoorzitters zullen de komende tijd langskomen bij Plasterk om hun standpunten en inzet te verduidelijken. In zijn laatste column voor De Telegraaf schreef Plasterk dat de formatie wat hem betreft niet lang hoeft te duren en dat een rechts kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB voor de hand ligt.
Na afloop van het overleg herhaalde VVD-fractievoorzitter Yesilgöz dat zij geen onderdeel wil uitmaken van zo’n coalitie, maar wel mogelijk wil maken door een vorm van gedoogsteun. Dat standpunt ligt gevoelig in haar eigen partij, omdat veel liberalen vinden dat ze juist wel in een kabinet met de PVV moet stappen.
“Wij zijn een volkspartij, er zijn altijd verschillende inzichten”, zei Yesilgöz over die onenigheid. Vanwege het verlies van tien zetels ziet ze geen plaats voor de VVD in het kabinet, “maar we willen op inhoud het verschil maken en die mogelijkheid grijpen we met beide handen aan. We nemen onze verantwoordelijkheid, maar vanuit een andere rol.”
Denk weigert te komen
Plasterk wordt vanmiddag ontvangen door Kamervoorzitter Bergkamp om zijn opdracht te ontvangen. Hij heeft tot volgende week dinsdag de tijd om tot conclusies te komen.
Met één fractievoorzitter hoeft hij in ieder geval niet te praten: Denk-leider Stephan van Baarle weigert bij hem langs te komen. Hij ziet Plasterk als een verkenner van de PVV en daarmee als “boodschapper van extreemrechts”. Denk wil er niet aan meewerken “dat het initiatief in de verkenning ligt bij een extreemrechtse politieke beweging die de rechten van meer dan één miljoen Nederlandse moslims wil afpakken”.