Nederland geeft op verzoek van Indonesië en Sri Lanka honderden culturele objecten terug aan die landen. Staatssecretaris Gunay Uslu vindt dat deze voorwerpen tijdens de koloniale periode onterecht in Nederland zijn beland, bijvoorbeeld via roof of dwang. Met de teruggave volgt ze de adviezen van de commissie ‘Koloniale Collecties’.

In totaal gaat het om 478 werken. Ze bevinden zich nu in de collecties van het Rijksmuseum en het Museum van Wereldculturen. Onder de werken die teruggaan naar de landen van herkomst zijn de ‘Lombokschat’ (Indonesië) en het kanon van Kandy (Sri Lanka).

Hadden nooit in Nederland moeten zijn

Uslu spreekt van een historisch moment: “Het is de eerste keer dat we op basis van advies van de commissie Koloniale Collecties objecten teruggeven die nooit in Nederland hadden moeten zijn. Maar we geven niet alleen voorwerpen terug; we starten juist een periode waarin we intensiever gaan samenwerken met Indonesië en Sri Lanka.”

De commissie zal zich binnenkort over nog meer objecten buigen. Het gaat dan behalve om Indonesië en Sri Lanka ook om kunst uit Nigeria.

In 2020 kreeg het kabinet al het advies om koloniale roofkunst onvoorwaardelijk terug te geven, als het land van herkomst daar om vraagt. Volgens de commissie “kan historisch onrecht uit het koloniale verleden niet ongedaan worden gemaakt, maar kan wel aan het herstel van onrecht een bijdrage worden geleverd door bij de omgang met koloniale objecten verantwoordelijkheid voor dat verleden te nemen”.