Het tekort aan leraren blijft alarmerend hoog, ondanks alle plannen en maatregelen die er de afgelopen jaren zijn bedacht. Met die waarschuwing komen demissionair onderwijsministers Mariëlle Paul en Robbert Dijkgraaf in een brief aan de Tweede Kamer.
Het primair onderwijs komt 9800 voltijds leerkrachten tekort, honderd meer dan vorig jaar. In het voortgezet onderwijs zijn dat er 3800. Juist scholen met veel sociaal kwetsbare leerlingen worden het hardst getroffen. Ook in het speciaal onderwijs zijn de tekorten hoog.
Voor de talen, wiskunde en natuurkunde zijn de tekorten aanzienlijk. En die tekorten blijven naar verwachting de komende jaren stijgen bij belangrijke vakken als wiskunde en Nederlands. Dat heeft ook te maken met een afnemende belangstelling bij jongeren om leraar of docent te worden.
De andere oorzaken zijn, nog steeds, dat de beroepsbevolking krimpt en werken in het onderwijs niet aantrekkelijk genoeg wordt gevonden. Dit gaat de komende tien jaar niet veranderen, zeggen de ministers. Zij wijzen er ook op dat landen om ons heen met dezelfde problemen kampen.
Het tij keren
De ministers willen toch weer met een nieuwe aanpak proberen het tij te keren. Zo moet er meer regionale samenwerking komen in “onderwijsregio’s”. Niet overal in het land zijn de problemen hetzelfde en onderwijsinstellingen moeten samenwerken in plaats van concurreren.
Ook gaat de overheid zich gerichter bezighouden met lerarenopleidingen door minder tegenstrijdige eisen te stellen en in het “opleidingsberaad” de wensen en behoeften van leraren en scholen te bespreken.
“Daarnaast maken we afspraken over wat elke leraar moet kennen en kunnen aan het einde van de opleiding (startbekwaamheid) en wat juist later in het werk ontwikkeld moeten worden (vakbekwaamheid)”, schrijven de ministers.
Minder les
Ook komt er in het schooljaar 2024-2025 een proef met het verkorten van de onderwijstijd in het voortgezet onderwijs. Dat betekent dat leerlingen minder les krijgen, terwijl de kwaliteit van de opleiding overeind moet blijven.
Een andere maatregel is meer scholen laten werken met een meerurenbonus voor onderwijzend personeel dat parttime werkt.