In het debat over de begroting van Asiel en Migratie is minister Faber hard in botsing gekomen met Kamerleden van onder meer SP, CDA, ChristenUnie en D66. Zij verwijten de minister niet met antwoorden op vragen te komen. Ze vinden Faber onduidelijk en hebben de indruk dat ze niet genoeg kennis van zaken heeft en dingen door elkaar haalt.
SP-Kamerlid Van Nispen vroeg de minister naar het herverdelen van vluchtelingen door de Verenigde Naties. De vier coalitiepartijen willen dat Nederland nog maar 200 in plaats van 500 VN-vluchtelingen opneemt.
Faber had in haar inleiding gezegd dat ze een hard asielbeleid wil voeren om de mensen die het meest kwetsbaar zijn wel te willen helpen. Op vragen van Van Nispen hoe dat zich verhoudt met het voornemen van de coalitiepartijen om 300 VN-vluchtelingen niet te willen opnemen zei Faber dat ze zich alleen bezighoudt met Ter Apel en mensen die daadwerkelijk asiel aanvragen. VN-vluchtelingen komen niet in een azc maar krijgen meteen een huis.
Kamerleden van meerdere partijen reageerden onthutst. Zo heeft een debat geen zin, zeiden onder meer Kamerlid Podt van D66 en CDA-fractievoorzitter Bontenbal. “Dit is superpijnlijk”, aldus Bontenbal. “Dit maakt duidelijk dat de minister niet weet hoe dit werkt. Meerdere Kamerleden drongen aan op een schorsing. Uiteindelijk werd besloten dat de minister erop terugkomt na de lunchpauze.
‘Aansturen op chaos’
Faber ligt verder onder vuur vanwege haar voorgenomen bezuinigingen op de Immigratie- en Naturalisatiedienst. De wachtlijsten voor asielzoekers worden volgens het ministerie de komende jaren steeds langer. Tweede Kamerleden snappen niet dat het kabinet desondanks fors wil bezuinigen op de asielketen. In de begroting is voor volgend jaar nog een uitgave ingeboekt van ongeveer het hoge huidige niveau: rond de 9,8 miljard euro. Maar het jaar erna zou het ministerie ineens met 2,9 miljard euro alle opvang moeten kunnen regelen.
“Zo stuur je keihard op een chaos aan”, zei D66-kamerlidt Podt. Denk-Kamerlid Van Baarle vindt dat Faber “spierballentaal” uitslaat maar tegelijkertijd “vage beloftes” doet. Meerdere Kamerleden verwijten de minister dat ze aan wensdenken doet.
CDA-voorman Bontenbal houdt de minister voor dat je voor een streng asielbeleid juist voldoende IND-medewerkers nodig hebt om snel te kunnen beslissen en afgewezen asielzoekers te kunnen uitzetten. Maar Faber zei dat de begroting gewoon deugt en zegt “alle medewerking van de Kamer te verwachten”.
Zorgen
JA21-Kamerlid Eerdmans maakt zich zorgen over de route van de minister nu de noodwet is afgeschaft. De vervanger daarvan, een asielspoedwet, moet wel langs beide Kamers en in de Eerste Kamer is veel kritiek op de voorgenomen asielmaatregelen. Hij is bang dat als Faber haar nieuwe maatregelenpakket af heeft, het er misschien niet doorheen komt in de senaat. Eerdmans is naar eigen zeggen bezorgd over de “wat grimmige” houding van de minister richting Kamer.
Faber zei dat de Eerste Kamer op “haar wenken is bediend” doordat de coalitie de noodwet niet zal inzetten. “Ik weet zeker: in de senaat zitten redelijke mensen. Die zullen het belang van Nederland vooropstellen.”
Zorgen zijn er ook over de samenwerking van Faber met lokale gemeenten en provincies: dat verliep tot nu niet makkelijk. Het regende klachten dat Faber geen contact zocht. Pas in september riep ze partijen bijeen. Faber benadrukte vandaag dat ze hulp nodig heeft om asielzoekers en statushouders op te vangen. “Ik heb gemeenten en provincies nodig”, zei ze. Het intrekken van de spreidingswet gaat volgens haar wel gewoon door.