Voormalig Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib heeft zich schuldig gemaakt aan het veroorzaken van een sociaal onveilige werkomgeving. Dat schrijft het presidium, het dagelijks bestuur van de Tweede Kamer onder leiding van Kamervoorzitter Vera Bergkamp.

Het presidium trekt die conclusie uit een samenvatting van het onderzoeksrapport van bureau Hoffmann. Het onderzoeksrapport zelf blijft vertrouwelijk. De onderzoekers spreken overigens zelf niet van een onveilige werkomgeving. Wel beschrijven zij verschillende incidenten.

Over Arib werden anonieme klachten ontvangen. Meerdere ambtenaren hadden zich beklaagd over een onveilig werkklimaat onder haar voorzitterschap. Hoffmann sprak met deze ambtenaren en andere betrokkenen.

Negentien personen

In totaal sprak Hoffmann met negentien personen. Uit de gesprekken maken de onderzoekers op dat Arib zich structureel bemoeide met de ambtelijke organisatie. Volgens tien mensen sprak zij hen rechtstreeks en soms met stemverheffing aan. Negen mensen zeiden hier emotioneel onder te hebben geleden. Arib liet zich daar niet op aanspreken en bood niet haar excuses aan, schrijven de onderzoekers.

De onderzoekers concluderen ook dat niet alle klachten over Arib kloppen. Er zijn geen ambtenaren ontslagen na valse beschuldigingen van Arib. Ook zijn er geen ambtenaren vertrokken vanwege haar gedrag. Van een persoon die vertrok had Arib gezegd dat die niet functioneerde.

Vijftien van de negentien hebben ook een positief oordeel over Arib. “Hoewel het strikt genomen buiten de orde van het feitenonderzoek valt, verdient het vermelding dat vijftien gesprekspartners verklaarden dat zij de voormalig Voorzitter als een zeer bekwame Kamervoorzitter hebben ervaren, die op momenten attent en betrokken was”, schrijven de onderzoekers.

De uitkomst is tegen de zin van Arib naar buiten gebracht. Arib begon in augustus een juridische procedure om de deugdelijkheid van het onderzoek aan te vechten. De rechtszaak daarover dient in november. Ze vindt dat hierop gewacht had moeten worden.

Arib schreef vorige week een woedende brief aan de Kamer. “Het zou de Tweede Kamer passen om aan dit handelen een halt toe te roepen en te voorkomen dat een onrechtmatige rapportage over het onrechtmatige onderzoek wordt uitgebracht en gepubliceerd voordat de rechter een oordeel heeft geveld.”

Het dagelijkse bestuur van de Tweede Kamer zette de publicatie toch door omdat dit “in het belang van alle betrokkenen” zou zijn.

Kamervoorzitter Vera Bergkamp blijft erbij dat zij juist heeft gehandeld:

Arib kreeg in de Tweede Kamer bijval van PvdA-GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, BBB en het lid Omtzigt. Zij menen dat het presidium door de publicatie de rechtsgang belemmert.

Khadija Arib zat 24 jaar voor de PvdA in de Tweede Kamer en was tussen 2016 en 2021 voorzitter. Eind september vorig jaar lekte uit dat er een onderzoek naar haar werd ingesteld.