Het kabinet blijft achter de wet staan die de spreiding van asielzoekers over het land moet verbeteren. Dat zei vicepremier Kaag na afloop van de eerste ministerraad na de commotie deze week over de wet. In de vergadering moest minister Yesilgöz, die ook VVD-fractievoorzitter is, uitleg geven over de gang van zaken.
Onder leiding van Yesilgöz sprak de Tweede Kamer gisteren uit dat de spreidingswet er voorlopig niet moet komen. Een eerdere versie van de motie daarover was geformuleerd als een oproep aan het kabinet en de Eerste Kamer, maar na kritiek van veel kanten werd de tekst beperkt tot de wens om een pas op de plaats te maken, zonder dat het kabinet en de senaat werden genoemd.
Een groot deel van de kritiek hing ermee samen dat Yesilgöz in deze discussie twee petten op heeft: die van minister (van het departement dat de wet maakte) en Kamerlid.
‘Combinatie soms ingewikkeld’
Yesilgöz benadrukte vandaag nog eens dat de VVD al langer tegen de wet is en dat ze blij is met de aangenomen motie. Na de ministerraad erkende ze dat het “soms ingewikkeld kan zijn” als iemand aan een Kamerdebat over verkiezingen meedoet als fractievoorzitter en tegelijk ook minister is. “Maar die twee rollen hebben we in ons stelsel nou eenmaal gecombineerd.”
Kaag vindt het belangrijk dat de Eerste Kamer voor de spreidingswet stemt (de Tweede Kamer deed dat al in oktober): “Het gaat over evenredigheid en eerlijke verdeling en dat niet altijd dezelfde gemeenten de verantwoordelijkheid dragen.”
Ze zei verder dat zeker in een demissionaire periode met veranderde verhoudingen terughoudendheid past en ze spoorde de onderhandelende partijen in de formatie aan op te schieten: “Persoonlijk hoop ik dat er in februari een nieuw kabinet zit, dat de verantwoordelijkheid kan nemen vanuit een missionaire status.”
Haar D66-collega Jetten (ook zowel minister als fractievoorzitter) zei voor de vergadering dat het wel fijn zou zijn als de oude coalitiepartijen het leven van de demissionaire bewindslieden niet nog ingewikkelder maken.” Hij sprak van “het trucje” van Yesilgöz.
‘Behoorlijk moeilijk te volgen’
Ook ministers van de andere regeringspartijen lieten zich voor het begin van de vergadering kritisch uit over het optreden van Yesilgöz. CDA-vicepremier Van Gennip noemde wat er de afgelopen 48 uur is gebeurd “behoorlijk moeilijk te volgen voor Nederlanders”. Volgens haar doet dat wat met het aanzien van de politiek en schept het verwarring over rollen en verantwoordelijkheden. Ze wees op het belang van de eenheid van kabinetsbeleid.
Ook ChristenUnie-minister Adema toonde zich “verbaasd” over de gang van zaken. Hij wees erop dat staatssecretaris Van der Burg volop bezig is met de spreidingswet. Van der Burg is niet alleen staatssecretaris, maar ook hij is sinds vorige week Kamerlid voor de VVD. Hij was vandaag overigens niet bij de vergadering van het kabinet.