Vicepremier Sigrid Kaag vindt dat de politiek iets moet met “de diepgevoelde onvrede, het onbehagen en het gevoel van uitsluiting” bij veel mensen in Nederland. Ze zegt dat de kiezers vorige week een democratisch signaal hebben afgegeven en dat het kabinet geen oogkleppen opheeft, maar dat het eerst rustig zal analyseren wat er precies aan de hand is. “Dat is beter dan een snel verhaal.”

Kaag gaf vandaag de wekelijkse persconferentie na afloop van de ministerraad, omdat premier Mark Rutte in Brussel is voor een Europese top. De vicepremier reageerde op de Provinciale Statenverkiezingen, waarbij de coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie een flinke tik op de vingers kreeg en de BoerBurgerBeweging (BBB) een monsterzege haalde.

Volgens Kaag zijn de uitslagen hard aangekomen bij de regeringspartijen. “Natuurlijk, wij zijn geen robots, wij zijn ook mensen. We proberen ons best te doen voor het land en dan is het natuurlijk op zijn zachtst gezegd jammer dat het echt nog niet doorkomt, dat mensen zich vervreemd voelen van de beste intenties en ambities die we hebben.”

Extra topoverleg

Premier Rutte heeft de drie vicepremiers (D66-leider Kaag, CDA-leider Hoekstra en ChristenUnie-minister Schouten) dinsdag uitgenodigd voor een extra overleg over de verkiezingsnederlaag. Volgens Kaag gaat het om een eerste “verdiepend gesprek”, waarin de vier zich vragen zullen stellen als: “Wat doet dit met ons allen? Hoe kunnen we samen verder? Op welke manier gaan we de grote verantwoordelijkheid die we hebben, samen vorm geven?”

Ze wijst erop dat de klimaatopgave groot is en dat er nog altijd sprake is van een stikstof- en een wooncrisis en dat daar geen gemakkelijke oplossingen voor bestaan. “Wij zullen oplossingen moeten bieden waardoor mensen weer zeggen: hé, er komt verandering en het is ook voor mij, of juist voor mij.”

Eerst wil ze analyseren hoe breed de onvrede in het land is en waar die zich precies op richt. Want heeft iemand gestemd vanwege een gebrek aan vertrouwen in het kabinet bijvoorbeeld, of alleen omdat hij kritiek heeft op de afschaffing van het leenstelsel? Ook naar de niet-stemmers moet volgens Kaag worden gekeken. “Die zijn net zo belangrijk. Want waarom hebben zij niet gestemd? Het is heel complex en het is heel gevarieerd.”

Kaag denkt dat er meerdere gesprekken zullen volgen binnen het kabinet. Ze heeft er vertrouwen in dat de vier partijen eruit komen. “Het hoort bij verantwoordelijke politiek en de volwassenheid die wij met zijn allen hebben om te zeggen: oké, niet bij de pakken neerzitten, doe hier je voordeel mee, want we doen dit voor het land.”