Het CDA komt vandaag bijeen voor crisisoverleg na de tegenvallende verkiezingsuitslag van vorige week. De twaalf regionale partijvoorzitters en de partijtop praten over de toekomst en hoe het nu verder moet met het CDA.

Het rommelt al langer bij de regionale afdelingen van de partij. Niet iedereen steunt het landelijke (stikstof)beleid. Sommige provincies zouden over het vertrek van Hoekstra willen praten.

Oud-landbouwminister Cees Veerman doet in Nieuwsuur alvast een voorzet. De CDA-prominent adviseerde partijleider Hoekstra tijdens de formatie van het kabinet over het te voeren landbouwbeleid. Hij vindt dat het CDA-bestuur nu knopen moet doorhakken. “Dat is nodig. En in allereerste plaats is het de eigen afweging van Wopke zelf.”

Veerman ziet wel dat het zo niet door kan gaan. Volgens hem is het beter dat Hoekstra een deel van zijn taken afstoot. “Minister van Buitenlandse Zaken, partijleider en hij speelt ook nog een belangrijke rol als voorman in het kabinet. Dat is gewoon te veel, dat krijg je niet voor elkaar. Er zijn grenzen aan wat je fysiek en geestelijk aankunt.”

Partijvoorzitter Hans Huibers ziet veel ongenoegen binnen de partij, maar heeft nog steeds alle vertrouwen in Hoekstra. “Ook na dit verlies. We gaan kijken hoe we de kloof kunnen herstellen tussen partij en burger”, zei hij gisteren.

Pieter Omtzigt

Mocht het CDA toch willen herstellen mét Hoekstra, dan is het volgens Veerman verstandig als er veranderingen komen in Hoekstra’s takenpakket. “Niet alles hangt van Wopke Hoekstra af in het CDA. Het is de voorman, maar het is niet degene waar de hele partij aan hangt.”

Het CDA-bestuur moet volgens Veerman nog een poging wagen om Pieter Omtzigt terug te halen, ook al zal dat een lastige opgave zijn. “Als ik daar wat aan kan bijdragen, dan zou ik dat graag doen. Omtzigt is een voortreffelijk Kamerlid, hij zou echt ideaal zijn. Hij is de man die voelt wat er leeft onder de mensen. Hij heeft een hele scherpe visie op hoe een nieuw sociaal contract, zoals hij het noemt, vorm zou moeten geven. En dat is precies CDA.”

De afgelopen jaren verschenen verschillende stukken van het CDA over de koers, zoals het rapport “Voor heel Nederland”, dat pleit voor de aanpak van ongelijkheid en het terugkeren van voorzieningen op het platteland.

“We kunnen de mensen niet of niet genoeg enthousiasmeren. En ik denk dat dat samenhangt met het zwakke optreden van de partijbestuurders in de afgelopen periode”, zegt Veerman. “En nu zitten we met een dramatisch slagveld.”

Minderheidskabinet

Doorgaan met huidige regeerakkoord is volgens de oud-minister niet langer zinvol. Er is grote kans dat het CDA stopt met deze coalitie, zegt hij. “Dat is natuurlijk niet in het belang van het land, dat de coalitie uit elkaar valt en er nieuwe verkiezingen nodig zijn. Daarom zou het zo verstandig zijn om te kijken of je binnen de huidige coalitie toch nog tot nieuwe afspraken kunt komen.”

Mocht dat niet lukken, bijvoorbeeld omdat coalitiepartij D66 of de ChristenUnie niet aan de gemaakte afspraken willen tornen, dan ziet Veerman ook toekomst voor een minderheidskabinet. “D66 zou eruit kunnen stappen en dan zou je door kunnen regeren. Dat is goed bestuur. Naar de mogelijkheden van het moment het beste ervan maken.”